Ağız Yapısı, bu konuyu incelerken 3 konu dikkatimizi çekti ağız yapısını çözmek için 1. Konu ağzın kendisi 2, konu dişler ve yapısı 3. Konu ise ağız yapısının insan davranışları üzerindeki etkileri. Bu üç konuda siz değerli okuyucularımıza ağız yapısını anlatmak için dikkat çekecek unsurlar olacak.
Ağız: Ağız yapısının başlangıcı dudaklardan oluşup arka kısmında geniz eti ve yutak boşluğu bulunmaktadır. Yan kısımlarında yanaklar ve üst kısım damak kısmını oluşturan sert kemikten alt kısım ise yumuşak dokulardan oluşur.
Sindirim organları deyince akla ilk gelen yer ağız. Bunun nedeni ağız yapısı sindirim sistemine çok uygun şekilde tasarlanmış. Besinler Ağıza dudak yoluyla alınıp dişler ve dil aracılığıyla küçük parçalara bölünür. Tükürük bezlerinin görevlerini yerine getirmesiyle salgılanan tükürük, küçük parçaları içinde bulunan enzimlerle parçalayarak ezilmesini sağlar ve yemek borusundan geçmesine yardımcı olur. Eğer ağız yapısı bu kadar mükemmel olmasaydı insan oğlu nişastanın sindirim işlemini gerçekleştiremezdi. Nişasta sindirimi ağızda başlar ve daha sonra ise tükürük bezlerinde bulunan amylase maddesi nişastayı glikoza çevirerek mideye ulaşmasını sağlar. Ayrıca ağız tat alma sayesinde adeta bir yemek denetleme merkezidir. Bu merkezin amacı yenilen gıdanın kokusunu duyan burundan bilgileri alır ve daha sonra aldığı tatla birleştirerek yiyeceğin bozulup bozulmadığını bizlere bildirir.
Ağız yapısındaki dişler çene kemiklerinin çukur kısımlarına vida gibi montelenmiştir. Ağız yapısı iki delikten meydana gelir bunlar önde dudak kısmı arkada ise boğaz deliği bulunur. Ağız boşluğunun içi mukoza ile çevrili canlı hücrelerden oluşan bir zarla kaplıdır. Ayrıca birden fazla tükürük bezi ağız yapısında yerini alır. Üç çift büyük tükürük bezi ana görevi yerine getirir. Ağzın yapısını tamamlayan tükürük bu tükürük bezleriyle kanallar aracılığıyla salgılanır.
Dişler: Ağız yapısının temel unsurlarından birisi de diştir. Bu dişler yetişkin bir insanda tam bulunduğunda 28 adet bulunur. Bu rakamın 32 olarak bilinmesinin sebebi ise büyük azılar gurubuna giren dört ayrı 20'lik diş olarak bilinen dişlerin çıkmasıyla 32'ye tamamlanır ancak bu dişler ana dişler değildir. Bir insanın dişleri 4 ana gruptan meydana gelmektedir.
- Kesici dişler (4 Alt ve 4 Üst)
- Köpek dişleri (2 Alt ve 2 Üst)
- Büyük azı dişleri (4 Alt ve 4 Üst)
- Küçük azı dişleri (4 Alt ve 4 Üst)
Ağız yapısındaki dişlerin bu gruplarının her birinin ayrı görevi vardır. Süt dişleri 1 ila 5 yaşındaki çocuklarda bulunan dişlerdir. 20 adet bulunan bu dişler 3 yaşında tamamen çıkar ve 5 yaşında dökülmeye başlar ve daimî dişler çıkmaya başlar. 13 yaşında ise daimî dişler çıkmaya başlar, bu sürecin kontrol altında tutulması ileride ağız yapısı bozukluklarının önlenmesine yardımcı olur.
Kesici dişler isminden de anlaşılacağı gibi yiyecekleri öğütülmesi için büyük ana parçadan ağız yapısına uygun küçük parçalara ayırır. Daha küçük parçalara bölünmesi için arka dişlerin görevini daha rahat yerine getirmesini sağlar. Alt kesiciler ortalama 6 milimetre, üst kesiciler ise yan küçükler 6 milimetre orta kesiciler ise 10 milimetredir.
Köpek dişleri ise yiyecekleri daha küçük parçalara ayırarak azı dişlerine gönderir. Alt üst olmak üzere 4 tanedir. Uzun bir yapıya sahiptir. Kesici dişlerden hemen ayrılır. Gözle görülür bir farklılık vardır. Uçları sivri yapıdadır.
Azı dişleri alt ve üst toplam 16 tane bulunur. Bu 16 azının 8'i küçük 8'i büyük azı olarak ayrılır. Ağız yapısının ana iskeletini oluşturur. Bu ana iskeletteki görevi ise sindirimin en önemli unsuru olan öğütme işlemidir. Küçük ve büyük azılar tüberkülleriyle daha çok öğütmek ve ezmek işlemini mükemmel bir şekilde yerine getirir. Ağız yapısı içinde bulunan 20'lik diş olarak bilinen dişler nesil küçüldüğü için artık çoğu insanda çıkmamaktadır. Çıkanlarda da genelde sorun çıkarmaktadır. Bu nedenle ağız yapısı konusunun içinde yer vermemekteyiz.
Ağız yapısının sağlığını korumak insanın genel sağlığını korumakla eş değerdir. Bu sebeple diş ve diş eti temizliği çok önemlidir. Ülkemizde her ne kadar eğitimleri küçük yaşlarda verilse de Bakım yapan sayısı da bir o kadar az olmaktadır.
Ağız yapısına göre insan davranışları: Fizyonomi bilimi insanın fizyolojik özelliklerini inceleyerek bizlere fizik özelliklerinin insan davranışlarını gösterdiğini kanıtlamıştır. Bu bilim sayesinde ağız yapısının insan davranışları üzerindeki etkilerini inceleyelim. Eğer dudaklarınızın koşerleri aşağı sarkık bir şekilde ise siz iradeli ve baskıları rahatlıkla atlata bilen biri olabilirsiniz. Dudakların küçük olması zayıf iradeli ve gelecek kaygılı biri olabilirsiniz. Dudakların birbirine yakın olması sizin ısrarcı bir yapıda olabileceğinizi, ağzınızın simetrik olması duygularınızın dengeli olduğunu, devamlı titreyen ağız yapısı ise sinirli olduğunuzu gösterir. Büyük ağız yapısı cesurluk, ağız yapısının küçük olması ise korkaklığı ifade eder.
Ağız yapısı bakımına önem vermenizi diler. Sağlıklı bir yaşam dileriz.
.gif "Ağız ve Diş Sağlığı Bölümü")
