Ağız yaraları, birçok kişinin mustarip olduğu yaygın bir sağlık sorunudur. Ağız içi yaralar, özellikle kadınlarda daha sık görülmektedir. Aft olarak bilinen ağız yaraları (ülserleri) ağızda damakta, yanakta, dilde ve diş etleri gibi hassas bölgelerde oluşur. Bu yaralar, kişinin yemek yemesini, bir şeyler içmesini, konuşmasını ve hatta bazen tükürük salgılarını bile kontrol edememesine neden olabilir.

Ağız yaraları genellikle sarı veya beyaz renkli olabilir ve 1-2 mm derinliğinde olabilir. Bir ya da birden fazla olabilirler. Ağız yaralarının meydana gelmesinde birçok farklı neden olabilir. Bu yaraların oluşmasında ağızda bulunan Candida albicans olarak adlandırılan bir mantar çeşidi rol oynar. Ancak bu mantar çeşidi her durumda hastalık yapmaz; bağışıklık sistemimiz normalde bu tür mantarları yok edebilir. Toplumun %18-20'sinde ağız yaraları az ya da çok görülmektedir. Ağız içi yaralarının oluş nedenleri birçok kez araştırılmış, fakat aftın oluşmasını hızlandırıcı ve seyrini kötüleştirici birçok faktör saptanmasına rağmen tam olarak sebebi bulunamamıştır.

Ağız yaralarının oluşmasında birçok sebep etken olabilir. Ancak her zaman bu yaralar büyük sorunların işareti değildir. Aftın oluşmasındaki temel neden, kişinin sağlıksız beslenmesi veya bağışıklık sisteminin zayıf düşmesidir. Ağız yaralarının oluşmasını engellemek için vücut direncimizi artıracak şekilde beslenmeye dikkat etmeliyiz. Kişi kendine iyi bakmadığında, ağız yaraları oluşacak ve hatta sıklaşacaktır. Sürekli antibiyotik kullanımı da bağışıklık sistemimizin zayıf düşmesine neden olabilir. Bu yüzden her hastalık döneminde antibiyotik kullanımı doğru bir davranış şekli değildir. Antibiyotik kullanımı böbreklere zarar verebilir ve aynı zamanda bağırsaklarda yaşayan faydalı bakterileri yok edebilir. Bunun dışında ağızda yaraların oluşmasında etkili olan diğer faktörler stres, yiyecekler, diş macunu, travma ve sistemik hastalıklardır.

Stres, günümüzde görülen birçok hastalığın en büyük nedenlerinden birisidir. Stres, kişinin bağışıklık direncinin kırılmasına neden olur. Direnci kırılan kişide ağız yaralarının oluşması hızlanacaktır. Özellikle kadınlarda adet öncesi dönemlerde sıklıkla görülür.

Tükettiğimiz besinlerin sertliği, yumuşaklığı, sıcaklığı ve soğukluğu ağız yaralarının oluşumunda çok etkilidir. Sert yiyecekler ağız içini tahriş edebilir ve bu da aft oluşumuna neden olabilir. Fazla tuzlu, aşırı sıcak ve acı gıda tüketimi de ağız yarası oluşumuna neden olacaktır. Bazı kişiler için alerjik olabilen karabuğday, çikolata, çavdar, arpa, fındık, kabuklu deniz ürünleri, soya, domates, patlıcan, elma, incir ve peynir aft oluşumunu hızlandırabilir.

Diş macunları temizleme özelliğini artırmak için içeriğinde köpürtücü madde (Sodyum lauryl sülfat - SLS) bulundurur. SLS, mukoza hücrelerinin yıkımını artıran tahriş edici bir kimyasaldır. Bu nedenle SLS, ağız yaralarının meydana gelmesinde etkilidir. Günümüzde ağız içi yarası olan insanlar için daha az oranda (%1.25) SLS içeren diş macunları üretilmektedir.

Sert besinlerin oluşturduğu tahriş, yumuşak olmayan fırçalama işlemi ve yanak, dil, dudak ısırmaları ağız içinde yara oluşmasında etkili olabilir.

Genital ülser, retinit, Behçet hastalığı, lökositoz gibi birçok hastalıkta sistemik belirtiler yanında ağız içinde oluşan tekrarlayıcı yaralar da görülebilir. Birçok malign ve otoimmün hastalıklarla beraber tekrarlayan ağız yaraları ortaya çıkabilir.

Ağız yaralarının oluşmasında diğer sebepler ise B12 vitamini ve demir eksikliği, sigara içme, tütün çiğneme gibi alışkanlıklardır.