Rahim Ağzı Yarası, Halk dilinde rahim ağzı yarası olarak bilinen ''servisit'' jinekolog uzmanlar tarafından en çok karşılaşılan jineolojik sorunlardan bir tanesidir. Genel anlamı ile rahim ağzı yaraları, servisit rahim ağzı dokusunun iltihabıdır. Rahim ağzı yaraları genellikle enfeksiyona bağlı olarak görülür fakat iritasyon veya travma sonrasında da görülebilir. Kadınların birçoğu hayatının bir döneminde rahim ağzı yarası hastalığına yakalanır. Rahim ağzı yarası cinsel ilişki sonrasında da görülebilir. O yüzden cinsel ilişki öncesi ve sonrasında temizliğe dikkat edilmelidir. Vajinal akıntısı ve kasık ağrısı görülen kadınların bir çoğunda tek başına veya başka bir rahatsızlıkla bir arada rahim ağzı yarası görülebilir. Hastalığın belirtileri diğer birçok hastalıkla benzerlik gösterdiği ve spesifik yakınmalar oluşturmadığı için kişinin servisit hastalığından şüphelenme olasılığı yok denecek kadar azdır. Genelde başka bir sebepten dolayı yapılan jinekolojik muayene sırasında fark edilir.
Rahim Ağzı Yaralarının Belirtileri
Rahim ağzı yarasının ilk belirtisi regl kanamasının bitimi sonrasının hemen ardından görülen vajinal akıntıdır. Diğer belirtileri ise, anormal vajinal kaşınma, kanama, vajinada yanma, cinsel ilişki esnasında ağrı, ilişkiden sonra kanama, bel ağrısı ve idrar yaparken yanma olmasıdır. Hafif düzeyde görülen rahim ağzı yaralarında herhangi bir bulgu olmayabilir fakat hastalık derecesi ilerledikçe kötü kokulu ve iltihaplı bir akıntı meydana gelir. Tedavi edilmemiş ve ileri derece olan servisit salgısının yapısını kötüleştirerek spermlerin servikal kanala girişini bozabilir ve bu durum kısırlığa yol açabilir.
Rahim Ağzı Yaralarının TanısıRahim ağzı yaralarında en çok karşılaşılan sorunlar; Servisit ve servikal ''ektoprion'' adı verilen iç epitelin dışa taşınması durumlarıdır. Rahim ağzı yaraları yani rahim ağzı iltihabı, vücudun normal çalışan savunma mekanizmalarının bir sonucu gelişir. Herhangi bir dokuda oluşan yaralanma, enfeksiyon veya irritasyon olduğunda beyaz kan akyuvarları yani hücreleri o bölgeye yönelirler ve bu bölgedeki kan akımında artış olur. Bu olay rahim ağzında olduğunda, normalde açık pembe olan rahim ağzı şişer ve kızarır. Bu durum muayene sırasında yara şeklinde görülebilir.
Rahim ağzı yarasının tanısı genelde jinekolojik muayene sonrasında konsada kesin tanı koyabilmek ve tanıdan emin olmak için bazı ek tetkikler yapılabilir.Rahim ağzındaki lezyonları tanımak çok önemlidir. Bazen rahim ağzı kanseri de genellikle erken evrede rahim ağzı yaralar ile karıştırılmaktadır. Rahim ağzı yaralarında kullanılan testler;
- Smear; Rahim ağzı enfeksiyonun ve erken dönem rahim ağzı kanseri taramasında kullanılır. Semar testi her kadının yılda bir defa yaptırması gereken son derece basit fakat bir o kadar da önemli bir testtir. Rahim ağzı mukozasını (salgısını) ince bir fırça yardımı ile sürüntünün alınıp bir cam üzerine yayılarak patolojik incelemenin yapılmasıdır. Ağrısız ve son derece basit bir işlemdir.
- Servikal biyopsi; Rahim ağzı ileri düzeyde anormal görünüm de ise lokal anestezi ile şüpheli bölgelerde rahim ağzından parça alımı yapılır.
- Kolposkopi; Rahim ağzının ve vajinanın ışık altında büyütece benzeyen bir optik ile incelenmesidir. Şüpheli yerleri daha kolay bir şekilde ortaya çıkarmak için kolposkopi öncesi rahim ağzı bir takım kimyasal maddeler ile silinir ve sonrasında boyanır. Boyanın dokunun boya tutmasındaki farklılıklarına göre parça alınacak yer belirlenir.
Rahim Ağzı Yaralarının Tedavisi
Eğer rahim ağzı yaralarının durumu ilerlemiş ve altta yatan sebebin tedavi edilmesine rağmen hastalıkta gerileme yoksa bu bölgede oluşan anormal hücreleri yok etmek için bazı cerrahi işlemler yapılabilir. En çok kullanılan krioterapi (dondurma), koterizasyon (yakma) ve lazer tedavisidir. Her üç yöntemde de amaç aynıdır; İltihabı doku öldürülerek yaranın dağlanması.
- Krioterapi; Sıvı karbondioksit ya da azot yardımı ile anormal dokunun dondurulması işlemidir. Halk dilinde yara dondurma adı verilir. Kroterizasyona göre daha az ağrı görülür ve daha kontrollü yara tahribi yapılır. Tabanca şeklinde olan bir cihaz ile uygulanır ve cihazın ucunun değdiği kısımlar donar. Bu işlem yapılırken herhangi bir anestezi yapılmaz ve uygulama 2-3 dakika kadar sürebilir.
- Koterizasyon; Isı yardımı ile yarayı tahrip etmektir. Halk dilinde yarayı yakma olarak adlandırılır. Kalem şeklinde olan bir probun uç kısmından elektrik akımı geçirilerek ısı elde edilir. Bu işlem bir kaç dakika kadar sürer. Hafif bir ağrıya sebep olabilir.
- Lazer; Dokular lazer yardımı ile tahrip edilir.
Tedavi yöntemi ne olursa olsun hücrelerin tahrip edilmesinin ardından 1-2 hafta kadar devam eden kirli bir vajinal akıntı olur. Bu süre zarfında kanamalar olabilir, bu sebepten dolayı işlemlerden sonra 3-4 hafta kadar cinsel ilişkiden uzak durmak gerekir. Tamamen iyileşme süresi bazen 6 ile 8 hafta arasında değişiklik gösterebilir.
Rahim Ağzı Yaralarından Korunma YollarıRahim ağzı yaralarından korunmak ve erken teşhis edilmesini sağlamak için bazı basit önlemler vardır. Bunlar;
- Sağlık durumundan emin olmadığınız kişiler ile cinsel ilişkide bulunmayınız. Şüpheli durumlarda prezervatif kullanın.
- Vajinal akıntınız varsa ve bu durum sürekli olarak devam ediyorsa bir uzmana muayene olmayı geciktirmeyin.
- Herhangi bir rahatsızlığınız olmasa bile yılda bir kez bile olsa jinekolojik muayene olun ve smear testi yaptırın.
- İrritan (tahriş edici) maddeleri kullanmamaya özen gösterin.
- Vajina içini suyla yada sabunlu kesinlikle yıkamayın. Çünkü o kısımda doğal asidik ortam vardır. O ortamın zarar görmesi sizin enfeksiyonlara yakalanma riskinizi arttıracaktır.
- İç çamaşırlarınızı sık sık değiştirmeyi ihmal etmeyin ve iç çamaşır alırken sentetik olmayan pamukluları tercih edin.
- Tuvalet sonra temizliğine çok dikkat edin ve her zaman önden arkaya doğru temizleyin.
.gif "Ağız Ve Diş Sağlığı Bölümü")
